Subay olmak ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bünyesinde görevli olmak için belirli bir tahsile sahip olmak gerekmektedir. Ortaokul mezunu olan kişiler, Askeri Lise Sınavı’na girerek subaylığa adım atabilirler. Lise mezunu olanlar ise Harp Okulları Sınavı’na girmek zorundadır. Üniversite mezunlarına ise sözleşmeli subaylık hakkı tanınır.
Bir bireyin subay olması için bazı şartlara uyması gerekmektedir. Subaylık için gerekli şartlar şu şekilde sıralanabilir;
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- 24 yaşından büyük olmamak
- Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı için Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilmiş fakülte, yüksekokul, meslek yüksekokulu ya da en az lise mezunu olmak
- Gerekli sağlık şartlarına sahip olmak
- Türk Silahlı Kuvvetleri ya da askeri okullardan her ne sebeple olursa olsun çıkarılmamış olmak
- Hakkında subay olamaz kararı bulunmamak
- Hakkında yapılan güvenlik soruşturmasından olumlu sonuç almış olmak
- Herhangi bir suçtan hükümlü bulunmamış olmak
- Hakkında para cezası ya da güvenlik soruşturması yapılmamış olmak
- Herhangi bir siyasi, yıkıcı, yasa dışı, bölücü faaliyetin içerisinde bulunmamış olmak
- Bakaya ya da yoklama kaçağı olarak aranmamış olmak
Söz konusu şartlara uygun olan adaylar, subaylık için ilk adımı atma şansına sahip olacaktır. Adayların subay olabilmesi için tahsil durumlarına göre farklı yolları izlemeleri gerekmektedir.
Ortaokulu bitirenler subay olabilmek için öncelikle Askeri Lise Giriş Sınavı’na katılmak zorundadır. Yazılı sınavın ardından yapılacak olan spor sınavından da başarılı olan öğrenciler, Askeri Liseye girme hakkını kazanacaktır. Askeri lisede hazırlık sınıfı dâhil 5 yıl eğitim görülür. Eğitimin tamamlanmasının ardından öğrenci Harp Okuluna girecektir. Ortaokul mezunlarında askeri lise girişi için aranan şartlar şu şekildedir;
- Öğrencinin 13 – 16 yaş arasında olması
- 13 yaş için; 140,5 – 171,5 cm arası boy ve 30 – 67,45 kg arası olmak
- 14 yaş için; 146,5 – 178,5 cm arası boy ve 34,2 – 72,8 kg arası olmak
- 15 yaş için; 152,5 – 182,5 cm arası boy ve 39,5 – 77,6 kg arası olmak
- 16 yaş için; 158 – 185cm arası boy ve 44,9 – 80,8 kg arası olmak
- Fiziksel görünümü düzgün olmak
- Düztaban, işitme sorunu, renk körlüğü, görme bozukluğu bulunmaması
- Türkçeyi kusursuz konuşmak
- Kekemelik, pelteklik ya da tutukluk olmaması
- Ortaokulda başarı derecesinin 75 ve üzeri olması
Askeri Lise sınavları her yıl Nisan ayında yapılır. Sınavda ilköğretim düzeyinde sözel ve sayısal alanlardan test usulü sorular sorulur. Yazılıda başarılı olan adaylar bedensel yeterlilik, sağlık muayenesi, psikoteknik testler ve mülakat aşamalarından geçirilerek liseye alınır.
Lise mezunları subay olmak için Kara, Hava ya da Deniz Harp Okullarından birisine başvuruda bulunabilir. Meslek lisesi mezunlarının başvuru yapma hakkı bulunmamaktadır. Lise mezunlarının başvuru yapması için bazı şartlara uyması gerekmektedir;
- Üniversite sınavına girmiş olmak
- Üniversite sınavından barajın üzerinde puan almış olmak
- 20 yaşından küçük olmak
- Belirlenmiş boy – kilo sınırını aşmamış olmak
- Sağlık sorunu yaşamıyor olmak
Ortaokul ve lisede subay başvurusunu kaçırmış olan adaylar, 4 senelik bir üniversiteden mezun olmuş olmak şartı ile subay olabilmektedir. Üniversite mezunu olan adaylarda subaylık için aranan şartlar şu şekildedir;
- 4 senelik bir bölümden mezun olmak
- Subaylık için yazılı sınava girmiş ve başarılı olmuş olmak
- Sağlık sorunu yaşamıyor olmak
- Fiziki kabiliyet ve yeterlilik testinden başarı ile geçmiş olmak
- Mülakatta başarılı olmak
- Lisans mezunlarında 27, yüksek lisans mezunlarında 32 yaşını geçmemiş olmak
Üniversite mezunlarına tanınan sözleşmeli subaylık için başvurular Mayıs ve Temmuz aylarında gerçekleştirilmektedir.